Hoe groot is het effect van voeding op het zuur/base evenwicht?
- studiotempel
- 4 apr 2024
- 4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 8 mei
Voel je je vaak moe, stram of niet helemaal in balans? Dan zou het zomaar kunnen dat je lichaam net iets te veel zuur te verwerken krijgt. Niet alleen stress of intensief sporten zorgt daarvoor, ook je voeding speelt hierin een grote rol. Gelukkig kun je daar zelf iets aan doen. In dit blog lees je hoe het zit met het zuur/base evenwicht in je lichaam, wat voeding daarmee te maken heeft én hoe jij met simpele aanpassingen verschil kunt maken – zonder ingewikkelde regels of gekke diëten.
Even terug naar de basis: wat is pH?
De pH geeft aan hoe zuur of basisch iets is.
De schaal loopt van 0 (heel zuur) tot 14 (heel basisch).
Een pH van 7 is neutraal.
Je bloed heeft een pH van ongeveer 7,4 – en dat moet zo blijven.
Elk weefsel in je lichaam heeft z’n eigen ideale pH.
Bijvoorbeeld:
Je maag: pH 1–2 (extreem zuur, voor het verteren van voeding)
Je dikke darm: pH 5,5–7
Je bloed: pH 7,37–7,45 (strak geregeld)
Als de pH te ver uit balans raakt, gaat je lichaam dat direct corrigeren. Want alle stofwisselingsprocessen – zoals energie maken, afvalstoffen afvoeren en enzymen aansturen – zijn afhankelijk van de juiste zuurgraad.
Hoe gaat je lichaam om met teveel zuren?
Te veel zuren? Dan komt je lichaam in actie. En dat gebeurt op drie manieren:
Uitscheiden
Via je nieren (urine)
Via je longen (CO₂ uitademen)
Via je huid (zweten)
Neutraliseren
Door zuren te binden aan bicarbonaat
Of door mineralen te gebruiken, zoals calcium en magnesium
Die haalt je lichaam uit je voeding – en als dat niet lukt, uit je botten
Bufferen
Als uitscheiding en neutralisatie niet genoeg zijn
Dan worden zuren tijdelijk opgeslagen in bijvoorbeeld bindweefsel of spieren
Dat kan zorgen voor stijfheid, vermoeidheid of gewrichtsklachten
Verzuring merk je dus niet meteen. Maar als je lichaam langdurig te veel zuren moet bufferen, dan kan dat de kwaliteit van je bindweefsel, botten, spieren en zelfs je energiehuishouding aantasten.
Wat doet voeding met je zuur/base evenwicht?
Voeding beïnvloedt hoe zuur of basisch je lichaam wordt na het verteren van voedsel. Groenten, fruit en aardappels werken meestal basisch. Vlees, vis, eieren, granen en kaas juist verzurend. Het gaat dus niet om de smaak (citroen smaakt zuur maar werkt basisch), maar om wat er overblijft na de vertering.
Je lichaam maakt zelf ook zuren aan, zoals maagzuur, en voert die normaal makkelijk af. Maar als je vooral verzurend eet – zoals veel mensen tegenwoordig – kan dat op de lange termijn problemen geven. Denk aan:
verslechterde nierfunctie
meer spierafbraak
slapper bindweefsel
botontkalking
hogere kans op diabetes type 2 en hoge bloeddruk
De PRAL-waarde: een handig hulpmiddel
PRAL staat voor Potential Renal Acid Load – oftewel: hoeveel zuur een product je lichaam oplevert.
PRAL positief → verzurend
PRAL negatief → basisch
De waarde wordt per 100 gram bepaald
Vlees | Vis, schaal- en schelpdieren | Zuivel | Granen | Peulvruchten |
Lamsvlees +7 | Oesters +3,8 | Yoghurt -0,4 | Roggebrood +4 | Kidney bonen 0 |
Rundvlees (mager) +7,8 | Schelis +6,8 | Slagroom 0 | Boekweit +4 | Doperwten -1,5 |
Varkenslees (mager) +7,9 | Haring +7 | Melk 0 | Rijst +4,6 | Linzen -3,9 |
Kip +8,7 | Kabeljauw +7,1 | Boter +0,2 | Tarwebrood +7 | Sperziebonen -4,3 |
Kalfsvlees +9 | Mosselen +7,1 | Eieren 8,9 | Spaghetti +7,3 | |
Kalkoenvlees +9,9 | Zalm +7,8 | Kwark +11,1 | Havervlokken +10,7 | |
Ham 10,3 | Garnalen 8,9 | Camembert +19,1 | ||
Forel +10,8 | 48+ Kaas +19,2 | |||
Tonijn +11,1 | Eigeel +23,4 | |||
Tong +12,2 | Parmezaanse kaas +34,2 |
Groenten | Groenten | Fruit | Fruit | Fruit |
Peterselie -12,9 | Bloemkool -4 | Rozijnen -21 | Ananas -4 | Peer -2,9 |
Spinazie -14 | Aardappelen -4 | Dadels -7 | Druif -4 | Frambozen -2,8 |
Koolrabi -9,6 | Champignon -3,7 | Zwarte bes -6,5 | Perzik -3,8 | Citroen -2,8 |
Boerenkool -8,7 | Radijs -3,7 | Banen -5,5 | Granaatappel -3,7 | Aardbeien -2,8 |
Selderij -8,2 | Auberinge -3,4 | Abrikozen -4,8 | Grapefruit -3,7 | Sinaasappel -2,7 |
Selderij -5,2 | Tomaat -3,1 | Vijgen -4,6 | Kersen -3,6 | Appels -2,3 |
Wortels -4,9 | Komkommer -2,7 | Pruimen -4,3 | Mango -3,5 | Nectarines -1,7 |
Prei -4,7 | Sla -2.5 | Mandarijn -4,3 | Meloen -3,4 | Cranberry -1,6 |
Rode kool -4,7 | Uien -2,3 | Aalbes -4,2 | Papaya -3,1 | Peren -1,3 |
Courgette -4,6 | Pompoen -1,9 | Kiwi -4,1 | Sinaasappel -2,9 | Bosbessen -1 |
Een hoge PRAL-waarde wil niet zeggen dat je iets moet schrappen. Vlees en vis bevatten ook waardevolle eiwitten en vetten. Maar combineer ze met voldoende basenvormende producten. Daar draait het om: balans.
Hoe nu verder?
Voeding speelt wél degelijk een rol in je zuur/base evenwicht. Zeker als je merkt dat je vermoeid, stijf of snel overbelast bent, kan het lonen om hiernaar te kijken. Je hoeft niets drastisch te veranderen – kleine aanpassingen maken vaak al een wereld van verschil. Wil je samen naar jouw voedingspatroon kijken of heb je vragen over verzuring? Neem gerust contact met me op, dan kijken we samen wat jij nodig hebt.

Brondvermelding
Scialla, J. J., & Anderson, C. A. (2013). Dietary acid load: a novel nutritional target in chronic kidney disease? Advances in Chronic Kidney Disease, 20(2), 141–149. https://doi.org/10.1053/j.ackd.2012.11.001
Remer, T. (2000). ACID‐BASE IN RENAL FAILURE: Influence of Diet on Acid‐Base Balance. Seminars in Dialysis, 13(4), 221–226. https://doi.org/10.1046/j.1525-139x.2000.00062.x
T. Remer, T. Remer, T. Remer, T. Remer, & Jean-Philippe Bonjour. (1995). PRAL waarden: zuur-basenwijzer. Natuurdietisen. https://www.natuurdietisten.nl/files/PRAL%20waarden%20tabel.pdf
aHealthylife. (1995). De pH en PRAL waarde van voedingsmiddelen op een rij - aHealthyLife.nl. aHealthylife.nl. https://www.ahealthylife.nl/ph-pral-waarde-van-voedingsmiddelen-op-een-rij/
Internetbureau Bestebroer. (z.d.). Zuur-base evenwicht Is basevormende voeding beter? | Stichting OrthoKennis. Copyright © Orthokennis - All Rights Reserved. https://www.orthokennis.nl/artikelen/is-basevormende-voeding-beter
Verzuring, doet het ertoe? Nee én ja. (2014). Orhto.nl, Ortho(2).
Comments